Modadan mimariye, teknolojiden belli başlı ürünlere kadar pek çok farklı alanda iz bırakmış tasarım trendlerinin benzer stillerde fakat yeni yorumlarla yeniden gündeme gelmesi tesadüf değil.
Belirli periyotlarda, belli dönemlere iz bırakan tasarımların ve stillerin kendini yeniden gösterdiğini görürüz. Örneğin 2000’li yıllarda 70’ler’in geri dönüşü; 2010’lu yıllarda 80’lerin yeniden hakim olması ya da 2020’li yıllarda 90’lar…
Geçmişte kalan bir şey bugün neden hala çekiciliğini koruyor, retro olarak tanımladığımız akım neden kendini hep gösteriyor? Bu sadece zevkle mi ilgili yoksa işin psikoloji, sosyoloji, kültürel hafıza hatta ekonomiyle bir bağlantısı var mı?
Retro: Tanıdık ve güvenilir bir alan
Modern yaşam yüksek tempoyu, devamlı yeniliği ve sonuç olarak hızlı değişimi de beraberinde getiriyor. Devamlı yeni olana, daha iyiye ve mükemmel olanı bulmaya yönelik açlık insanı yoruyor.
Retro olarak tanımlanan anlayışların bugün yeniden ortaya çıkıp yükselmesindeki en temel motivasyon belki de hızlı yaşam içinde tanıdık ve güvenilir bir alan sunması.
Çocukluğunda, gençliğinde etrafında olan tasarım formları, desenler hatta renkler…
Retro tasarımlar, insanların geçmişindeki bir zaman dilimini çağrıştırır, o dönemden kalma anıların ve duygusal bağların canlanmasını sağlar. Retro ürünlerin kendine has bir cazibesinin olmasının temel nedenlerinden birisi bu. Bir marka retro tasarıma sahip bir ürünü piyasaya sürdüğünde insanları doğrudan geçmişe götürüp o günleri hatırlatmayı hedeflemez; geçmişe yönelik duyguları arar ve o duyguların canlanmasına vesile olmak ister.
Yaratıcılık çıkmazında bir çözüm yolu bulmak
Geçmişte öne çıkmış tasarım trendlerini ve formlarını kullanmak bugünün yaratıcılık çıkmazlarına bir çözüm yolu sunması bakımından da önemli.
Tasarımdaki döngülselliği yalnızca estetik bağlamda düşünmek biraz sığ kalır, ekonomik dönüşümü de buna dahil etmek gerekir. Özellikle ekonomik krizlerin içinden geçerken daha önce kendini ıspatlamış tasarım kodlarını yeniden gündeme getirmek ekonomik buhran geçene kadar bir tür çıkış kapısı sağlar.
Kimlik sahibi olmak ve aidiyet sağlamak
Bugün hangi yönüyle düşünürsen düşün, modern tasarım teknolojiyle iç içe ve modernite kavramının en önemli eşlikçileri basitleşme ve soyutluk. Minimal ve soyut olanın yanında, retro tasarıma sahip bir ürün daha karakteristik görünüyor, kendine özgü bir hikaye anlatıyor ve uzaktan bakıldığında dikkat çekiyor. Dolayısıyla retro tasarımın bir kimliğinin olduğunu ve belirli bir mekana aidiyet sunduğunu söylemek yanlış olmaz.
Yeni kuşağın arayışında olduğunda olduğu kendini farkı hissetme arzusu, geçmiş dönemin estetik kabullerini bugünün gençlerinin retroyu benimsemesinin başlıca nedenlerinden biri. Retro bu noktada ve bu haliyle sadece geçmişi ilgilendiren ve geçmişten gelen bir hayalet değil, bir tür duruşu da temsil ediyor.
Retro tasarıma sahip ürünleri yalnızca geçmişe duyulan özlemle ve duygusal yoğunlukla ortaya çıkmış ürünler olarak tanımlamak hata olur. Retro tasarıma sahip ürünler geleceğe yönelik bir farkındalık yaratması bakımından oldukça önemli ve kişisel bir kimlik arayışının yanında toplumun estetik algısına da hitap ediyor.
Retro tasarıma sahip ürünler genellikle zamansız olarak tanımlanır, duygusal olarak bağ kurabilme gücüne sahiptir ve sürekli dönüşüm halindedir, bu nedenle bugünün bir parçası olmalarının yanında gelecek için de birer ilham kaynağıdır.
