Teknolojinin hızlı ilerleyişinden sanat dünyası da nasibini alıyor. Geleneksel sanat araçları, yüzyıllardır duygu ve düşünceleri ifade etmek için kullanılan temel unsurlar. Ancak, elektronik araçların sanat üretiminde daha fazla kullanılması ve geleneksel araçların yerini alması tartışma konusu olmaya başlıyor.
2024 yılında sadık bir kullanıcı kitlesine sahip olan Apple’ın tanıttığı yeni iPad Pro’nun piyasaya sürülmesi esnasında yayınlanan bir reklam filmi, teknolojinin geleneksele karşı bir tür savaş içinde olup olmadığını düşünmeye itti beni.
Bugünlerde teknolojinin hızlı ilerleyişine hepimiz yakından şahit oluyoruz ve bu gelişmelerden en çok etkilenenden birisi de sanat dünyası. Üzerinde oldukça fazla vakit harcanmış ve ortaya çıkışnda büyük sancılar çekilmiş geleneksel sanat araçları yüzyıllardır sanatçıların duygularını ve düşüncelerini ifade etmek için kullandıkları temel unsurlar. Elektronik araçların sanat üretiminde geleneksel araçların yerlerini almaya başladıkları da bir gerçek ve her geçen gün daha fazla insan daha fazla sanatı bu elektroniklerle üretiyor. Ancak, 2024 yılında oldukça kapsamlı ve sadık bir kullanıcı kitlesine sahip olan Apple’ın tanıttığı yeni iPad Pro’nun hedef kitlesine ulaşmaya çalışırken üzerinden geçtiği yol bana biraz sorunlu ve tartışmaya açık gibi görünüyor.
Özellikle resim, heykel ve yazı gibi geleneksel sanat formları sanatçıların doğrudan duygularını ve hayal gücünü bir malzeme kullanarak fiziki hale getirmesini yada bir yüzeye aktararak kalıcı hale getirmesine olanak tanır.
Fırça darbesi veya kalem izi gibi insan elinin doğrudan izleri, eserin ruhunu ve sanatçının duygusal durumunu yansıtır. Fakat dijital araçlar bu temasın eksikliğini taşır ve daha çok teknik beceri ve bilgi gerektirir.
iPad Pro gibi cihazlarında sanat üretim süreci daha soyut ve teknik; dolayısıyla sanattan beklediğimiz derinlik ve ruhsal doyum da buna bağlı olarak biraz daha farklı boyutta.
Apple’ın iPad Pro’sunun yada herhangi başka bir üreticinin ürettiği elektronik bir ürünün günümüzde bir sanat aracı yada sanat üretme aracısı olarak tanımlanmasının yada tanımlanmamasının pek bir önemi yok fakat bu elektronik formların sanat üretmek için geleneksel olarak kullanılan araçların yerini alabilecek mi / almalı mı, belki de bunun üzerine konuşmalıyız.
Bu dijital araçların sanatın özünü ne kadar değiştirdiği ve sanatın kaynağını nasıl etkilediği konusunda daha derin bir şekilde düşünmeliyiz ve dijital üretimin geleneksel araçların yerini almasıyla birlikte, sanatın icrası ve algılanması üzerindeki etkilerini sadece teknik olarak değil aynı zamanda işin ruh bakımından da sorgulamalıyız.
Sanatçılar tabii ki elektronik cihazları kullanarak eser üretebilirler, bunlar geleneksel araçlarla ürettiklerinden farklı bir estetik ve duygusal derinlik de taşıyabilir. Fakat teknolojinin ticarileşmesiyle birlikte dijital araçlar, sanatın pazarlanmasını ve standartlaşmasını da öne çıkarabilir. Bunun doğru yolu geleneksel olarak tanığımız enstrumanları ve ikonik hale gelmiş temsilleri bir yok etme metodu olarak ezmekten geçmemeli; geçmişten güç alarak bugün yükselen bu teknoloji geçmişle ahenkli bir şekilde çalışmalı.
Sanat, Apple’ın bize anlatmaya çalıştığı şekliyle yalnızca bir araç değil; aynı zamanda insanların duygularını, düşüncelerini ve deneyimlerini ifade etmenin bir yolu. Teknolojinin sanat, sanat üretimi ve sanatçı üzerindeki rolü, sanatın yapılış ve icra ediliş şeklinin özüyle uyumlu olmalı ve onu zenginleştirmeli, ancak onu ezerek yada yok ederek olmamalı…
